Het beschamende verdrag van Troyes

Toevoegen aan bladwijzer

Een gebeurtenis die de loop der geschiedenis had kunnen wijzigen

Op 21 mei 1420, in de kathedraal van Troyes, de stad waar de koninklijke familie toevlucht zocht, vindt een belangrijk evenement plaats die de gang van de geschiedenis en het gezicht van de wereld had kunnen veranderen.

De erfelijke vijanden die de Fransen zijn en de Engelsen verzegelen er niet meer of minder hun eenheid van hun respectieve koninkrijken, door er een einde te maken aan de eindeloze Honderjarige Oorlog. De koning van Engeland – Henry V – zal er over de twee kronen heersen.

Om dit pact te versterken, op 2 juni, nog steeds in Troyes, in de kerk Saint-Jean-au-Marché, trouwt Henry V met Catherine de Valois, dochter van de Franse koning Charles VI en van Isabeau de Bavière. De koning van Engeland wordt zo erfgenaam van de kroon in plaats van Charles VII, die verstoten werd door zijn ouders.

Maar het verhaal keert heel snel: Henry V en Charles VI sterven achtereenvolgens op 31 augustus en 21 oktober 1422, slechts twee jaar dus na de ondertekening van hun alliantie. Charles VI neemt heel snel over en zonder haatdragend te zijn verblijft te Troyes in juli 1429 in gezelschap van ene Jeanne d’Arc, die gezworen heeft “de Engelsen Frankrijk buiten te schoppen”.

Het Verdag van Troyes

Het Verdrag van Troyes van 1420 werd door meerdere historici beschouwd als een “beschamend Verdrag van Troyes” want het zou Frankrijk aan Engeland hebben “overgeleverd”. Een smadelijk etiket dat men het heeft opgeplakt drie eeuwen later toen het idee van de natie ontstond en dus het nationalisme. 

Maar als men van dichtbij kijk, door de zaken in de context van de tijd te plaatsen, lijkt dit verdrag extreem “modern”.

Naast het herstellen van de vrede tussen de oorlogvoerende partijen, respecteren ze de identiteit van de twee partijen, introduceert hij de het begrip van de permanente dialoog tussen de volkeren, meer bepaald door middel van de commerciële uitwisselingen. Doet dit u aan niets herinneren ?

En als dit zes eeuwenoude verdrag de toekomstige gemeenschappelijke markt en onze actuele Europese Unie voorzag ? En misschien was hij gewoonweg visionair ?

Sommige hedendaagse historici aarzelen in ieder geval niet om de parallellen te maken met de Eenheidsverklaring van Engeland en Frankrijk, goedgekeurd op 16 juni 1940 door De Gaulle en Churchill :

De twee regeringen verklaren dat Frankrijk en Groot-Brittannië in de toekomst niet langer twee naties maar een Frans-Engelse natie zullen vormen. 

Wat zegt het Verdrag van Troyes in artikel 24 :

Dat “de twee kronen van Frankrijk en Engeland, voor altijd, voortdurend samenblijven en tot een en dezelfde persoon behoren”, enz. En verder, er is enkel sprake van “eendracht, wederzijdse genegenheid, stevige en stabiele vriendschappen”…

Men kan zich terecht de vraag stellen van wat er zou zijn gebeurd met ons land, van ons continent en van de hele wereld als dit “schandelijk” Verdrag van Troyes nooit zou toegepast zijn. Nog een kleine (of grote) bijzonderheid, op 11 april 1564 was er een tweede Verdrag van Troyes die dezelfde protagonisten samenbracht. 

Op die dag heeft de Engelse kroon officieel afstand gedaan van elke territoriale aanspraak op Frankrijk en gaf de steden Calais en Le Havre terug.

Men kan zeggen dat Troyes er alles heeft aan gedaan om de twee oevers van de Manche dichter bij elkaar te brengen.